Kaynakların verimli yönetimi ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla 10.12.2018 tarih 30621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla yapılan düzenleme, plastik poşetlerin satış noktalarında kullanıcıya/ tüketiciye ücret karşılığı verilmesini zorunlu tutmaktadır.
7153 sayılı Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
“h) Çevrenin korunması, çevre kirliliğinin önlenmesi ve giderilmesi için uyulması zorunlu standartlar ile vergi, harç, katılma payı, yenilenebilir enerji kaynaklarının ve temiz teknolojilerin teşviki, geri kazanım katılım payı, plastik poşet ve plastik ambalaj kullanımının azaltılması, depozito uygulaması, emisyon ücreti, kirletme bedeli ve kirliliğin önlenmesine yönelik teminat alınması ve karbon ticareti gibi piyasaya dayalı mekanizmalar ile ekonomik araçlar ve teşvikler kullanılır. Bu hususlara ilişkin idari ve teknik usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.”
“Poşet ücreti
EK MADDE 13- Kaynakların verimli yönetimi ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla plastik poşetler satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücret karşılığı verilir. Uygulanacak taban ücret 25 kuruştan az olmamak üzere Bakanlıkça oluşturulacak komisyon aracılığı ile belirlenir ve her yıl için güncellenir. Bu maddedeki düzenlemelere ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.”
Bu madde hükmüne uyulmaması halinde uygulanacak ceza müeyyidesi ise 7153 sayılı Kanun'un 5. maddesi ile 2872 sayılı Kanun'un 20. maddesine eklenen bb bendi ile belirlenmiştir.
“bb) Bu Kanunun ek 13 üncü maddesine aykırı olarak plastik poşetleri ücretsiz verdiği tespit edilen satış noktalarına depo alanı hariç kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 Türk lirası idari para cezası verilir.”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, uygulamaya açıklık getirmek üzere, Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar metni yayımlanmış olup ekte yer almaktadır. 10.12.2018 tarih 30621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile, Bakanlık tarafından yayımlanan Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'a göre, eczaneler uygulama kapsamındadır.
Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar metninde Satış noktalarının yükümlülükleri şu şekilde tanımlanmıştır:
(1) Satış noktaları, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında kalan yükümlülükleri saklı kalmak koşulu ile plastik poşet kullanımının azaltılması amacıyla,
a) 1/1/2019 tarihinden itibaren plastik poşetleri ücretsiz vermemekle ve tahsil edilen ücretleri satış belgelerinde adet bazlı göstermekle,
b) Çevrenin korunması maksadıyla plastik poşetlerin satışına ilişkin tüketiciyi bilinçlendirme amaçlı yazılı, basılı görsel materyal kullanmakla,
c) Bilgi Sistemine kayıt olmak, gerekli beyanları bilgi ve belgeleri ile birlikte bu sisteme yüklemekle,
ç) Plastik poşet satışı miktarı beyanına istinaden hesaplanacak geri kazanım payı tutarını
Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına aktarmakla,
d) Plastik poşetler yerine çok kullanımlık taşıma ekipmanını alternatif olarak tüketiciye sunmakla, yükümlüdürler.
Sağlık hizmet sunumunda vazgeçilmez bir yere sahip olan eczacılar olarak, çevre kirliliği yaratan ve çok sayıda sağlık sorununun ortaya çıkmasına yol açan plastik poşetlerin tüketiminin asgariye indirilmesini amaçlayan bu uygulama çerçevesinde, çevre bilinciyle ve sağlık meslek mensubu olmanın sorumluluğu ile hareket ederek, plastik poşet tüketiminin en aza indirilmesini sağlamaya katkı verilmesi son derece önemlidir. Bu itibarla, eczanelerimizde, çevre dostu, geri dönüşümlü kağıt, bez, çok kullanımlık taşıma ekipmanı kullanımının desteklenmesi konusunda çalışmalarımız devam etmektedir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, plastik poşetlerin ücretsiz teminine imkan verecek herhangi bir promosyona veya kampanyaya da dahil edilemeyeceği, satış noktaları tarafından her bir poşetin satışında tüketiciden en az 25 kuruş talep edilmesi gerektiği, satış noktalarının bu ücret içerisinden 15 kuruşu, 'Geri Kazanım Katılım Payı' olarak Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatıracağı; plastik poşet haricindeki diğer kalemlerden geri kazanım katılım payının tahsiline yönelik düzenlemenin, ilgili Kanunun 18'inci maddesi hükmü gereği Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik kapsamında gerçekleştirileceği belirtilmiştir.
Uygulamanın 01.01.2019 tarihinden itibaren başlayacak olması itibariyle, eczanelerden ilaç temini sırasında, hastalar tarafından plastik poşet talep edilmesi durumunda, plastik poşet başına 25 kuruştan az olmamak üzere ücretin uygulanması gerektiğini; bu işlemle ilgili olarak fiş kesmek üzere yazar kasalarda düzenleme yapılmasının uygun olacağı konusunda bilgilerinizi ve üyelerinize duyurulmasını saygılarımla rica ederim.
Ecz. Arman ÜNEY
Genel Sekreter
Usul ve esaslar için tıklayınız.